Zaćma

Głównym objawem zaćmy jest stopniowe pogarszanie się widzenia. Chorzy skarżą się na zamglone widzenie („jak przez mgłę” lub „mrożoną szybę”), często przecierają okulary, sądząc, że przyczyną są brudne szkła. Sygnałem świadczącym o początkach zaćmy może też być konieczność częstej zmiany okularów lub problemy z dobraniem odpowiedniej korekcji. W miarę postępu zaćmy pogarsza się ostrość widzenia, a w skrajnych przypadkach, kiedy soczewka całkowicie zmętnieje, następuje praktycznie ślepota oka.

Operacyjne leczenie zaćmy to obecnie jedyna skuteczna metoda leczenia, niezależnie od rodzaju choroby, jej umiejscowienia w soczewce czy stadium rozwoju. Zaćma, jako choroba oczu pojawiająca się najczęściej u osób starszych i powodująca stopniowe pogarszanie się ostrości (mgliste widzenie) i jakości wzroku aż do całkowitej jego utraty powinna zostać zdiagnozowana i leczona jak najszybciej – tylko tak możliwe jest zwiększenie szans na całkowity sukces operacji i odzyskanie bardzo dobrego stopnia widzenia. Operacje zaćmy polega na usunięciu starej zmętniałej soczewki i zastąpienie jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową.

Jaskra

Jaskra jest wieloczynnikową neuropatią nerwu wzrokowego. Prowadzi do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki, czego następstwem jest pogorszenie lub utrata wzroku w przypadku nie leczonej choroby. Do uszkodzenia nerwu wzrokowego najczęściej dochodzi w wyniku nadmiernego wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Rozwój jaskry jest w większości przypadków bezobjawowy oraz bezbólowy, dlatego mimo braku dolegliwości należy przeprowadzić odpowiednie badania okulistyczne, aby nie przeoczyć jej początku.

Wśród czynników ryzyka wystąpienia jaskry należy wymienić:

- wiek powyżej 40. roku życia
- jaskrę w rodzinie (rodzice, rodzeństwo), AMD
- choroby kardiologiczne np.nadciśnienie tętnicze
- migreny, bóle głowy
- zaburzenia krążenia obwodowego
- wady wzroku (nadwzroczność, krótkowzroczność)
- przewlekłe stosowanie leków np: kortykosteroidów w RZS

Diagnostyka jaskry obejmuje:

- pomiar ciśnienia śródgałkowego z uwzględnieniem grubości rogówki (pachymetria)
- ocenę tarczy nerwu wzrokowego
- tomografię tarczy nerwu wzrokowego
- komputerowe badanie pola widzenia
- gonioskopię – ocenę kąta przesączania.

Leczenie jaskry polega na obniżeniu ciśnienia śródgałkowego poprzez stosowanie leków w postaci kropli do oczu. W niektórych przypadkach jaskrę można leczyć także za pomocą laserów lub operacyjnie.

AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem

AMD jest chorobą dotyczącą centralnej części siatkówki oka, czyli plamki żółtej. Choroba ma charakter postępujący i jest jedną z najczęstszych przyczyn znacznego pogorszenia widzenia lub całkowitej ślepoty u osób po 65 roku życia w krajach rozwiniętych. Choroba występuje w 2 postaciach: suchej i wilgotnej. We wczesnym okresie choroby nie zauważa się żadnych objawów. Wraz z pogłębianiem się schorzenia środek pola widzenia zaczyna się rozmywać, proste linie zaczynają się krzywić, zmniejsza się poczucie kontrastu, a przedmioty, na które patrzymy są zniekształcone. Następnie dochodzi do postępującego pogorszenia widzenia, które w postaci wilgotnej zazwyczaj ma bardzo gwałtowny przebieg.

Wśród czynników ryzyka AMD należy wymienić:

- wiek
- AMD w rodzinie
- palenie papierosów
- nadciśnienie tętnicze
- dietę bogatotłuszczową i otyłość
- ekspozycję na duże nasłonecznienie i promieniowanie UV

Leczenie wczesnych (suchych) postaci AMD polega na stosowaniu odpowiednich witamin, minerałów, luteiny oraz kwasów tłuszczowych omega-3. Natomiast w leczeniu postaci wilgotnej aktualną terapią są iniekcje doszklistkowe preparatów anty-VEGF.

Wady wzroku

Krótkowzroczność (myopia) to wada polegająca na pogorszeniu i zamglonym widzeniu przedmiotów położonych w dali oraz wyraźnym widzeniu przedmiotów znajdujących się blisko. Dochodzi również do pogorszenia widzenia o zmierzchu i w nocy (szersza źrenica) oraz mrużenie oczu przy patrzeniu w dal (np. podczas oglądania telewizora). Miopia ma często podłoże genetyczne, dlatego też ważne jest regularne przeprowadzanie badań wzroku u dzieci jeśli sami jesteśmy krótkowidzami. U wielu dzieci miopia rozwija się we wczesnym dzieciństwie, pogłębiając się rokrocznie aż do ukończenia około 25 roku życia.

Nadwzroczność (hypermetropia) to wada gdzie, w zależności od wysokości wady występuje problem zarówno z zamazywaniem obrazu z bliska jak i z daleka, a ponadto bóle głowy, napięcie oczu, kłopoty z koncentracją a nawet zez akomodacyjny.Istnieje kilka przyczyn dalekowzroczności, lecz najczęściej jest to choroba dziedziczna. Nadwzroczność jest też wadą najczęściej występująca u małych dzieci, która wraz z wiekiem dziecka zmniejsza się.

Astygmatyzm (niezborność) to wada gdzie zamazane i zamglone widzenie do bliży i dali występuje niezależnie od wieku. Do tego dochodzą najczęściej czołowe bóle głowy oraz mrużenie oczu dla wyraźniejszego widzenia. Astygmatyzm prawie zawsze jest dziedziczny.

Starczowzroczność (presbiopia) to naturalny i fizjologiczny problem, który pojawia się około 40 rż i objawia przymglonym widzeniem do bliży. Zaczynamy odsuwać czytany tekst coraz dalej i szukamy „ dobrego światła” aby dobrze widzieć z bliska. Dzieje się tak na skutek zmniejszenia lub całkowitej utraty zdolności akomodacyjnej soczewki oka, związanej z utratą przez nią elastyczności.

Sposoby leczenia wad wzroku:

- Okulary korekcyjne
- Soczewki kontaktowe miękkie
- Soczewki kontaktowe twarde (ortokorekcja)
- Chirurgia refrakcyjna (zabiegi laserowe)
- Chirurgia wewnątrzgałkowa (refrakcyjna wymiana soczewki)

Suche oko

Zespół suchego oka to stan, w którym jest zmniejszona ilość łez lub nieprawidłowy skład łez co prowadzi do wysychania rogówki i spojówki. Najczęstszymi objawami zespołu suchego oka są: pieczenie oczu, uczucie suchości, uczucie ciężkości powiek, uczucie piasku pod powiekami, przekrwienie spojówek oraz wydzielina surowicza (galaretowata) w worku spojówkowym. Objawy choroby nasilają się zimą (z powodu działania centralnego ogrzewania lub zimnego powietrza), w suchym, gorącym klimacie i w pomieszczeniach klimatyzowanych lub silnie wentylowanych (z powodu nadmiernego parowania) oraz w czasie pracy przy komputerze (z powodu rzadszego mrugania i rozprowadzania filmu łzowego na powierzchni oka). Chorzy z zespołem suchego oka źle tolerują soczewki kontaktowe. Suche oko występuje w wielu ogólnych chorobach np: chorobach tarczycy, cukrzycy, zespole Sjögrena, chorobie Parkinsona. Palenie papierosów nasila objawy suchego oka.